Şeker otu

 

STEVİA BİTKİSİ

Şeker en çok tüketilen mutfak ürünlerinden olup, sadece çaya tatlıya değil çikolatadan tutunda baklava gibi bir çok gıdanın ana maddelerindendir.

Stevia Bitkisi, senelerden beri Paraguay ve Brezilya gibi güney Amerika ülkelerinde doğal tatlandırıcı amacıyla kullanılmaktadır. Türkiye’de ise Rize çevresinde deneme amaçlı ekimi başarıyla yapılmıştır. Dünya’da kullanımı her geçen gün kat kat artan Stevia bitkisi’nin (şeker otu) şu an 5 milyar dolarlık bir pazarı bulunmakta. Fabrikasyon işlemlerden geçtikten sonra şekere oranla 300-400 kat daha tatlandırıcı özellik kazanabiliyor. Bu nedenle bir tutam şeker bitkisi tozu, bir litre çay, kahve veya diğer içecekleri tatlandırmaya yeterli olmaktadır. Stevia bitkisi/ Şeker Otu bitkisi diyabet, hipertansiyon ve obezite tedavisi için mükemmeldir. Ayrıca sigarayı bırakmak için kullanılabilir. Şeker otu, doğal bir tatlandırıcıdır. Bitkiden elde edilen özütün, kan şekerini düzenleyici etkileri olduğu kabul edilmektedir. Stevia’nın insülin duyarlılığını ve hatta salınımını arttırıcı etkilerinin olduğunu gösteren bazı araştırmaların varlığı diyabet tedavisinde kullanımını destekler niteliktedir.

Stevia eupatoria veya Stevia ovata en bilinen türleri.

FAYDALARI

1) Şeker otu cildi besler,sıkılaştırır ve kırışıklıkları düzeltir. Cilt bakımı için bir maske olarak da kullanılabilir.

2) Dermatit etkisi sayesinde sivilcelere iyi gelir ve sivilceleri azaltmak için kullanılabilir.

3) Şeker hastalığı(diyabet) tedavisinde yardımcı rol oynar.

4) Yüksek tansiyon hastalarına iyi geldiği bilinmektedir.

5) Kabızlık, depresyon ve asabiyete karşı iyi etkileri olduğu gözlemlenmiştir.

6) Bağırsak ve mide florasını korur.

7) Asit alkali dengesini sağlar ve korur.

8) Bilinen ve rastlanılan herhangi bir yan etkisi yoktur.

Akdeniz, Ege ve Karadeniz üretime çok uygun, organik maddesi yüksek, tınlı, su tutma kapasitesi yüksek ve geçirgen toprakları sever. Toprağın koyu renkli olup ilkbaharda erken ısınması da önemlidir. Toprağın asitlik yönünden bazik karakterli olması da tercih nedenidir. Zira stevia asidik toprakları sevmez. Bu nedenle ülkemizde yetişme ortamı olarak Akdeniz Bölgesi uygundur. Güneşli, sıcak ve rutubetli ortamlar stevia için uygundur. Bu ortam bitkinin iyi gelişmesini sağlayacağı gibi yapraklarının fotosentez yapmasına ve yapraklardaki şeker oranının artmasına da katkı sağlar. Dikildiği ilk yıl bitki gelişimi zayıf olur ve verimi az olur. Bitkinin esas verimli olduğu yıllar; ikinci ve takip eden yıllardır. Steviadan 5-6 yıl boyunca her yıl 1-3 kez yaprak hasat edilmesi mümkündür. 6 yıl sonra bitki zayıflar ve yaprak verimi düşer. Yeniden dikim yapmak gerekir. Sulama, bitki ve toprak ihtiyaç duyduğu aralıklarla yapılmalıdır. Bitkinin genç döneminde daha sık, gelişmiş dönemlerinde seyrek yapılması uygun olacaktır. Değişmeyen tek faktör hasattan sonra sulanması gerektiğidir.

Dikim açısından ideal olan 8-10 cm. Boyundaki fideler zarar vermeden 50-60 cm. Sıra aralıkları ve (damlama hortumları üzerindeki damlatıcılar dikkate alınarak) 20-30 cm. Sıra üzeri mesafelerle dikilir. Dikimden hemen sonra can suyu verilir

 Stevianın fide dikim zamanı ilkbahar yani mart, nisan ayları olarak tarif edilirse de havaların geç ısındığı yıllarda ve nispeten soğuk bölgelerde mayıs ayında dikim yapmak zorunlu olabilir. Stevianın gelişip büyümesi, güçlenmesi için gerekli ortam sıcaklığı fide döneminde 15-20 derece, bitki gelişim döneminde ise 25-30 derece arasında olmalıdır. Yılda 2-3 hasat yapmanın mümkün olduğu sezonlarda her hasattan sonra gübreleme ve sulama yapılması bitkinin gelişip yeniden dal ve yaprak yapmasını teşvik etmek yönünden faydalı olacaktır.

Hasat (genellikle temmuz ayına rastlar) bitkinin gövdesi 10 cm. Kadar üstten kesilmek suretiyle yapılır. Aynı zamanda gövdeden çıkan tüm dalların da yaprakları ile birlikte ana gövdeden keskin bir makas ile kesilip ayrılması gerekir. Kesim işlemi 10 cm. Den daha yüksekten yapılırsa ürün miktarı azalır. Daha derin yapılan kesimlerde ise bitkinin büyüteceği gözler azaldığı veya tamamen yok edildiği için bitki yeniden göz yapmak ve büyütmek zorunda kalacağından zaman kaybı olacaktır. İkinci ve üçüncü hasat işlemi 70-90 gün aralıklarla yapılabilir. Eylül veya ekim ayında son hasat yapılır.

Uygun dikim, bakım ve hasat şartlarında, 6-7 sene hasat boyunca ilk yıl yaklaşık 250 ile 300 kilogram arasında kuru yaprak elde edilir. Sonraki her yıl içerisinde yaklaşık 700 - 800 kilogram kuru yaprak elde edilebilir. Kuru yaprakları 20 ile 25 TL'den stevia ekilince senede yaklaşık 1 dönüm araziden yaklaşık 15 - 16 bin TL kazanılabilir.

Alternatif ürünler olarak, stevia yada şeker otu değerlendirilmesi gereken bir tarım ürünü. Değerlendirmek hatta fazla üretim sağlanarak, üretim sonrası, paketleme, sıvı şeker üretimi gibi yeni tesislerle iş olanakları ve gelir getirici faaliyetlerde bulunulabilir.

KARA ÇADIRIN KARA EVLADI

https://www.harmantime.com.tr/stevia-yetistiriciligi/... 'den (27.11.20- 17:20) faydalanılmıştır.